Nadzieje i obawy
Przyszłość wschodniej Wielkopolski w kontekście transformacji energetycznej, społecznej i gospodarczej stanowiła temat Obywatelskiego Wysłuchania Publicznego zorganizowanego 27 stycznia br. przez Polską Zieloną Sieć.
Do udziału w spotkaniu online zaproszono wszystkich zainteresowanych: przedstawicieli rządu oraz lokalnych samorządów, naukowców, szefów firm, reprezentantów związków zawodowych oraz mieszkańców regionu. W ponad czterogodzinnym wysłuchaniu głos zabrało 55 osób. Wszyscy mogli wyrazić swoje opinie oraz obawy związane z przemianami gospodarczymi i społecznymi w regionie konińskim.
Jednym z dyskutantów był prezes ZE PAK Piotr Woźny, który powiedział: Transformacja energetyczna w ZE PAK-u jest faktem. Miesiąc temu doszło do podpisania bardzo ważnej umowy ze spółką Cyfrowy Polsat, która nabyła 67 % zielonych aktywów ZE PAK-u skoncentrowanych w spółce PAK Polska Czysta Energia.
Mamy do czynienia z podziałem aktywności ZE PAK-u na część zieloną i część brunatną. Jako pierwsza spółka w Polsce zapowiedzieliśmy konkretne daty zaprzestania wydobycia węgla brunatnego i produkcji energii elektrycznej z węgla. Daty te były ogłoszone jesienią 2020 roku. Wynika z nich, że z końcem 2029 roku nie będzie tutaj zarówno eksploatacji węgla brunatnego, jak i produkcji energii elektrycznej z węgla. Finalny kształt tych dat jest uzależniony od tego, czy zostanie przedłużony okres wsparcia dla spółek energetycznych z rynku mocy, który jest podstawą funkcjonowania elektrowni węglowych w Polsce.
Rok 2022 jest bardzo ważny w historii ZE PAK-u. Kończymy eksploatację węgla na dwóch odkrywkach — Drzewce i Jóźwin, zostajemy tylko na odkrywce Tomisławice. To będzie też wywoływało konieczność restrukturyzacji działalności sektora górniczego ZE PAK-u. Bardzo czekamy na Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, bo transformację energetyczną finansujemy z własnych środków. Dla nas sprawiedliwa transformacja ma wymiar środowiskowy, społeczny. Nie potrzebujemy pieniędzy z funduszu na inwestycje energetyczne, natomiast potrzebujemy tego wsparcia, żeby pomóc naszym pracownikom przejść transformację energetyczną i potrzebujemy tych pieniędzy na to, by we współpracy z Wodami Polskimi przeprowadzić wielki proces naprawy stosunków wodnych w Wielkopolsce wschodniej.
Wyrazicielami obaw pracowników sektora paliwowo-energetycznego byli przedstawiciele strony społecznej. Zwracali uwagę na konieczność stworzenia nowych miejsc pracy i programów osłonowych, apelowali o konkretne działania oraz o równie traktowanie pracowników kopalń węgla kamiennego i brunatnego. Poinformowali również o wspólnym projekcie zarządu i związków zawodowych dotyczącym podnoszenia i zmiany kwalifikacji oraz aktywizacji zawodowej pracowników GK ZE PAK zorientowanej na utworzenie i utrzymanie miejsc pracy, a także o projekcie Pracowniczego Centrum Wsparcia.
Z przedstawionych opinii wynika, że oczekiwania związane z transformacją są ogromne. Aby im sprostać, potrzebne są zarówno pieniądze z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, jak i wsparcie ze strony rządu. Dyskutanci podkreślali, że w regionie podjęto wiele inicjatyw (w tym długoterminową strategię „Nowa tożsamość” oraz plan rozwoju) przygotowujących wschodnią Wielkopolskę do optymalnego wykorzystania środków, kiedy te będą już dostępne.
Obywatelskie Wysłuchanie Publiczne poświęcone przyszłości regionu konińskiego było pierwszym tego rodzaju panelem dyskusyjnym w Polsce. Organizatorzy planują przeprowadzenie kolejnych debat na Śląsku i w regionie łódzkim.